Doelgroepcursus en doelgroeptrainingen

Het maakt niet uit wat je hebt, bewegen is de oplossing!

Bewegen is belangrijk. Veel mensen zijn zich bewust dat bewegen bijdraagt aan een goede gezondheid. 70% van de Nederlanders wil wel bewegen maar weet niet hoe (bron: Nationale Gezondheidstest ). Vaak is het bezwaar dat de tijd ontbreekt, dat er onvoldoende begeleiding is en dat de drempel om te bewegen hoog is door angst voor bewegen met een specifieke aandoening. Voor deze specifieke doelgroepen is een doelgroepcursus en doelgroeptraining ontwikkeld.

Tijdens de doelgroepcursus leren cliënten bewegen met een (chronische) aandoening. Cliënten met verschillende aandoeningen kunnen naast elkaar in één groep deelnemen of, bij voldoende animo, in een aandoeningsspecifieke groep.
Het beweegprogramma wordt gemaakt aan de hand van een uitgebreide intake. Hierin worden de doelstellingen bepaald en wordt beoordeeld met welke beperkingen rekening gehouden moet worden. Tevens zal aan de hand van een inspanningstest beoordeeld worden welk beweegniveau voor de deelnemer veilig en verantwoord is. Een doelgroepcursus duurt 12 weken en wordt afgesloten met een evaluatie.

Noot: voor diverse opdrachtgevers kunnen afwijkende afspraken bestaan.
In de doelgroepcursus worden wekelijks thema’s besproken die betrekking hebben op bewegen. Daarnaast is er een informatiebijeenkomst met specifieke informatie over bewegen in relatie tot de betreffende aandoening. De begeleiding is in handen van een fysiotherapeut die opgeleid is voor de specifieke doelgroep. Naast verantwoord bewegen moet bewegen ook leuk zijn. Er wordt veel aandacht besteed aan afwisseling van oefeningen en aan sfeer tijdens cursus.

Het ondersteunend materiaal van de doelgroepcursus bestaat uit een full-colour doelgroepboekje. De doelgroepen waarvoor op dit moment een doelgroepcursus is ontwikkeld zijn:

 1. Diabetes: Bewegen voor meer balans
 2. Overgewicht : Bewegen voor een gezond gewicht
 3. Reuma & osteoporose: Bewegen voor minder beperkingen
 4. Hart- & vaatziekten: Bewegen voor een gezond hart
5. Astma en COPD: Bewegen voor meer zuurstof
 6. Stress en depressie: Bewegen voor actief ontspannen
 7. Lage rug : bewegen voor een fitte rug

Na het volgen van de doelgroepcursus van 12 weken bestaat de mogelijkheid om het programma voort te zetten. Dit kan in de vorm van de doelgroeptraining. Deze trainingen zijn bedoeld om de opgebouwde belastbaarheid te onderhouden en de actieve leefstijl vast te houden. Tijdens de training zijn er geen thema’s en informatiebijeenkomsten maar wel de begeleiding van een deskundige fysiotherapeut. Iedere 12 weken wordt de training geëvalueerd door middel van een conditietest en wordt op basis van deze uitslag een nieuw oefenprogramma samengesteld.

Doelgroepcursus

Tijdens de doelgroepcursus leren cliënten bewegen met een (chronische) aandoening. Cliënten met verschillende aandoeningen kunnen naast elkaar in één groep deelnemen of, bij voldoende animo, in een aandoeningspecifieke groep.

Programma opbouw

  • Intake
  • Oefenprogramma
  • Voorlichting /Informatievoorziening
  • Evaluatie / hertest

Opbouw van het programma

De doelgroepcursus duurt 12 weken met aan het begin en eind een inspanningstest.

  • Intake
    Het programma start altijd met een intake welke plaatsvindt onder supervisie van een fysiotherapeut. De intake bestaat uit een klachten- en beperkingenvragenlijst, een intakegesprek, een inspanningstest t.b.v. het meten van de actuele belastbaarheid van de deelnemer en een adviesgesprek. Aan de hand van de verkregen gegevens worden de uitgangswaarden van de cliënt bepaald en op basis daarvan kan een individueel programma worden samengesteld.
  • Oefenprogramma
    Op basis van de intake wordt het individuele oefenprogramma samengesteld. De uitkomsten van de intake zijn volledig geïntegreerd (beperkingen en testgegevens) en maken het programma tot een verantwoord, veilig, doelmatig en effectief programma. Dit wil zeggen dat bij het oefenprogramma rekening wordt gehouden met de beperkingen van de cliënt. De uitvoering van het oefenprogramma (de doelgroepcursus) vindt altijd in het centrum plaats tijdens een groepsbijeenkomst. Dit maakt de doelgroepcursus tot een leuk en ontspannend programma dat bovendien communicatief en onderhoudend is in de breedste zin van het woord. De cursus wordt begeleid door een fysiotherapeut. Specifiek voor de cursus is de circuitopzet.
    Het oefenprogramma wordt uitgevoerd op cardioapparatuur en krachtapparatuur en er zijn wisseloefeningen opgenomen in het circuit. Dit programma kan worden aangevuld met thuisoefeningen. De uitvoering van het programma kan met gebruik van een eenvoudige hartslagmeter.
  • Voorlichting /informatievoorziening 
    Informatieverstrekking is een wezenlijk onderdeel van de cursus en vindt tijdens de sessies plaats in de vorm van mondelinge informatie en uitreiken van leaflets over onderwerpen die met bewegen samenhangen. Ook wordt in een aparte bijeenkomst informatie gegeven over het bewegen met een specifieke aandoening. Bovendien worden de wekelijkse lessen van een uur gethematiseerd aangeboden. De thema’s komen aan bod tijdens de les, bijvoorbeeld in de warming-up of het cardiocircuit. Er is veel aandacht voor het leren bewegen met een aandoening of beperking en dat uit zich niet alleen in de oefeningen maar ook in de materialen die je gebruikt. Per aandoening is een cursusboekje gemaakt. Zo leert de cliënt, op veilige, verantwoordde en effectieve wijze omgaan met beperkingen, klachten en aandoeningen.
  • Evaluatie / Hertest
    De cursus is een traject van 12 weken (exclusief de intake en de introductiesessie) welke na afloop geëvalueerd kan worden. Tijdens de evaluatie is een hertest geschikt om de fysieke vooruitgang van de cliënt te evalueren en de cliënt te motiveren om te blijven bewegen. De cliënt kan na afloop van de doelgroepcursus makkelijk doorgaan met bewegen en doorstromen in een doelgroeptraining.
  • Cursusindeling: groepsindeling
    In principe kunnen cliënten met verschillende aandoeningen en redenen van deelname door elkaar in een groep bewegen. Wanneer er voldoende animo is binnen één doelgroep (met dezelfde aandoening / reden), dan kan een speciaal uur voor die doelgroep worden ingericht. Het informeren aan de cliënt over bewegen en de daarmee samenhangende aspecten kan dan worden toegespitst op de doelgroep. Tevens wordt dan informatie gegeven over de aandoening in relatie tot bewegen.
  • Cursusduur en opbouw van een les
    De doelgroepcursus wordt voorafgegaan door een intake en introductieles en bestaat vervolgens uit 12 lessen van 60 minuten. Een les is opgebouwd uit een gezamenlijke warming-up, circuittraining en cooling-down.
    Wekelijks komt er een thema aan de orde, dat geïntegreerd wordt in de les.
  • Carrouselmodel
    De cursus kan worden gegeven in de vorm van een ‘carrouselmodel’. Dat wil zeggen dat een cliënt op elk gewenst moment kan instromen en de cursus van 12 lessen volgt. Doordat er 12 thema’s worden aangeboden heeft de cliënt de mogelijkheid om alle thema’s te volgen.

Doelgroeptraining

In de doelgroeptraining nemen verschillende cliënten deel aan een groepsles onder begeleiding van een fysiotherapeut, onafhankelijk van eventuele aandoeningen of beperkingen. De doelgroeptraining is bij uitstek geschikt om na de doelgroepcursus te volgen.

Programma opbouw

  • Intake
  • Oefenprogramma
  • Evaluatie / Hertest

Opbouw van het programma

De doelgroeptraining is een cyclus van 12 weken met aan het begin een intake en eind van elke cyclus een Evaluatie / Hertest. Uitgangspunt voor de eerste cyclus van 12 weken is de hertest die als afsluiting van de doelgroepcursus is afgenomen. Daarnaast wordt er iedere drie maanden een nieuwe test afgenomen (conditietest) ter bepaling van het nieuwe uitgangsniveau voor het beweegprogramma.

  • Intake
    Het programma start altijd met een (conditie-) test die plaatsvindt onder supervisie van een fysiotherapeut. De intake bestaat uit een intakegesprek, een inspanningstest en een adviesgesprek. Aan de hand van de verkregen gegevens worden de uitgangswaarden van de cliënt bepaald en op basis daarvan kan een individueel programma worden samengesteld.
  • Oefenprogramma
    Op basis van de test en het gesprek wordt het individuele oefenprogramma samengesteld . De ondersteunende software bevat veel verschillende protocollen, maar biedt ook de mogelijkheid om eigen protocollen te maken, zoals bijvoorbeeld LenteFit. Ook hier is sprake van een verantwoord, veilig, doelmatig en effectief programma, aangezien rekening gehouden wordt met de reeds eerder bekende, of inmiddels gewijzigde beperkingen. De uitvoering van het oefenprogramma vindt ook altijd in het centrum plaats tijdens een groepsbijeenkomst, waarbij gebruik gemaakt wordt van cardioapparatuur, krachtapparatuur en wisseloefeningen en eventuele aanvullingen met thuisoefeningen. De uitvoering van het programma vindt plaats met behulp van een hartslagmeter.
  • Evaluatie / Hertest
    Elke 12 weken wordt de voortgang door middel van een conditietest geëvalueerd.

Cursusindeling:

  • Groepsindeling
    In principe kunnen cliënten met verschillende aandoeningen en doelen/redenen van deelname door elkaar in een groep bewegen.
  • Cursusduur en opbouw van een les
    De doelgroeptrainingen bestaan uit 12 lessen van 60 minuten. Een les is opgebouwd uit een gezamenlijke warming-up, circuittraining en cooling-down.

(Bron: Het Gezonde Net, 2009)